TARİHÇE

İnsanın var oluşundan itibaren ruhsal ve sosyal sıkıntıları tıpkı bedensel rahatsızlıkları gibi yaşam döngüsü içerisinde kaçınılmaz olarak her zaman var olmuştur. İnsanlar tarafından bu sorunlara çeşitli dönemlerde farklı bakış açıları ve çözüm önerileri getirilmiştir. 19.yüzyıl sonları ile birlikte, Batı dünyasında çocuk ve ergenlerin sürekli gelişen ve değişen fiziksel ve ruhsal yapıları gereği yetişkinlerin minyatür hali olmadığı, erişkin bireylerden farklı özellik, ihtiyaç ve hakları bulunduğunun anlaşılması ve kabul edilmesi çocuk psikiyatrisinin bağımsız bir bilimsel alan olarak ortaya çıkması ihtiyacını doğurmuştur. Amerika Birleşik Devletleri’nde 1930'da ilk çocuk psikiyatrisi kliniği kurulmuş ve 1935‘de Leo Kanner tarafından ilk çocuk psikiyatrisi kitabını yayınlamıştır. 1958'de ise yine Amerika Birleşik Devletleri’nde çocuk psikiyatrisi ayrı bir uzmanlık dalı olarak kabul edilmiştir.

Bizim tarihimizde ise çok eski zamanlardan itibaren fiziksel ve ruhsal alanlarda sorunları olan her tür anormal çocuk ile özel olarak ilgilenildiğini, vakıf hayratlarında tedavi ve destek sağlandığını görmekteyiz.  İbni Sina, 1014 yılında yazdığı 'Kanun' adlı eserinde çocuk ruh sağlığı konusunda günümüzde bilinen bazı kavramlarına değinmiştir. Osmanlı döneminde de kurulan Şifa evleri ve vakfiyelerde ruhsal ve fiziksel sorunları olan çocuklara özel bakım verilmiştir. Birinci Dünya Savaşı sırasında Kazım Karabekir Paşa’nın çabaları ile Darüleytamlar, daha sonra da 1921 de Himaye-i Etfal Cemiyeti (Çocuk Esirgeme Kurumu) açılmıştır. 1934 yılında Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nde “zeka engelli çocuklar ” çocuklar için koğuşlar açılmıştır.

Günümüz Türkiye’sinde çocuk ve ergen psikiyatrisi, 1950'lerin sonlarında psikiyatrinin içinde bir alt bölüm olarak var olmaya başlamıştır. Çocuk psikiyatrisi adı ile ilk kuruluş, 1956'da İstanbul Üniversitesi'nden Ord. Prof. Şükrü Aksel'in katkıları ile kurulan Çocuk Psikiyatrisi Enstitüsü olmuştur. 1968 yılında İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi’nde Çocuk Psikiyatrisi Kürsüsü, 1973 yılında da Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde Psikiyatri Anabilim Dalı içinde Prof. Dr. Mualla Öztürk tarafından Çocuk Psikiyatrisi Birimi kurulmuştur. Yapılan çalışmalar sonucunda, çocuk psikiyatrisi 1974 yılında alt bir uzmanlık dalı olarak kabul edilmiş, 1981 yılındaki yasa değişikliği ile “Çocuk Psikiyatrisi Bilim Dalı” şekline dönüşmüştür. 1991 yılında Atalay Yörükoğlu’nun ilk başkanı olduğu Türkiye Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Derneği (ÇOGEPDER) kurulmuştur. ÇOGEPDER’in kurulmasının, çocuk ve ergen ruh sağlığı politikalarının geliştirilmesinde ve kamuoyunun çocuk ve ergen ruh sağlığı sorunlarına ilişkin farkındalığının artırılmasında çok büyük etkileri olmuştur. 1997 yılında YÖK kararı ile “Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı” adını alarak anabilim dalı statüsünü kazanmış olup 18.07.2009 tarihinde uzmanlık alanımızın adı Tıpta ve Diş Hekimlerinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği’nde “Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları” olarak güncellenmiştir.

 

Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Ruh Sağlığı Anabilim Dalı olarak ilk öğretim üyesinin atanması ile 1990 yılında kurulmuştur. 1992 yılında Tıpta Uzmanlık Sınavı ile ilk tıpta uzmanlık öğrencisinin alınması ile uzmanlık eğitimi verilmeye başlanmıştır. İlk kurulduğu günden bugüne değin anabilim dalımızda 65 uzman hekim yetişmiştir. Halen bünyesinde 1 profesör, 3 doçent, 2 doktor öğretim üyesi ile toplam 6 öğretim üyesi barındıran anabilim dalımızda 22 uzmanlık öğrencisi eğitim almaktadır.

 

Anabilim Dalımızda Görev Yapmış Öğretim Üyeleri:

1. Dr. Meral Berkem (Kurucu Başkan, 1990-2011 yılları arasında anabilim dalı başkanı, 2011’de emekli olmuştur)
2. Dr. Yankı Yazgan (1995-2011, 2011’de emekli olmuştur)
3. Dr. Ayşe Arman (2011-2019 yılları arasında anabilim dalı başkanı, 2021’de emekli olmuştur)
4. Dr. Osman Sabuncuoğlu (2023’te emekli olmuştur)